ONDERWIJS
ISK-project Theater Rotterdam
In Rotterdam zijn er zes scholen voor voortgezet onderwijs met een Internationale schakelklas. Het stadsbrede ISK-project Sense of belonging, van Theater Rotterdam (TR) heeft de ambitie om zoveel mogelijk ISK-leerlingen te bereiken en met elkaar te verbinden. Het project heeft een vaste opzet: een voortraject met workshops, een repetitieperiode en een voorstelling die gespeeld zal worden door een tiental ISK-leerlingen en bezocht kan worden door alle leerlingen van de zes ISK-afdelingen.
Het maken en spelen van de voorstelling is niet het enige onderdeel van het project. Voorafgaand aan het repetitieproces komt Jasper Vaillant, de regisseur langs op alle scholen en geeft de toegewezen klassen een workshop. Hierin laat hij de leerlingen actief kennismaken met het project en de basiselementen van de voorstelling. Na de workshop worden de geïnteresseerden uitgenodigd bij Theater Rotterdam voor een verdiepende workshop. Deze bijeenkomst is tevens een selectiedag, waarbij een tiental leerlingen wordt uitgekozen om de voorstelling te spelen. Daarna begint de repetitieperiode, die wordt afgesloten met verschillende voorstellingen bij Theater Rotterdam. Ook de ouders en/of verzorgers van de deelnemende spelers en regulier publiek is van harte welkom.
Jasper Vaillant tijdens de les (foto: Sanne Donders)
Jasper Vaillant is theatermaker en regisseur bij TR en is vijf jaar geleden begonnen met het ISK-project. Jasper is ook cultuurcoach op Wolfert College. Hij kreeg prachtige verhalen van de ISK-leerlingen te horen. “Het theater is een mooie plek waar de verhalen tot uiting komen, de plek waar je expressie kunt geven aan wie je bent en op een speelse manier de Nederlandse taal kunt leren. Je te leren uiten in een nieuwe taal, is een perfecte match. Met het idee om zoveel mogelijk ISK-leerlingen in Rotterdam de mogelijkheid te bieden met elkaar een voorstelling te maken bij TR.”
“Door met elkaar een voorstelling te maken, leer je je zelf te uiten en te onderzoeken. We werken met thema’s, zoals afgelopen jaar hebben we het thema ‘vader’ en de ‘relatie tot je vader’ doorgenomen. Leerlingen onderzoeken eerst het onderwerp. Uiteindelijk moeten ze een tekst schrijven over het onderwerp ‘vader’, aan de hand van een mooie of een verdrietige herinnering. Dat is vaak wel een moeilijke fase, het schrijven van tekst. Vaak laat ik ze een paar punten opschrijven en vervolgens moeten ze erover vertellen. Zo leer je een verhaal te verwoorden. Uiteindelijk werk ik de tekst uit en verwerk ik het tot een script. In het begin is taal een uitdaging.”
Je leert jezelf te laten zien en je leert samenwerken. In het toneelspelen is het belangrijk dat je je leert te presenteren aan een publiek. En voor de ISK-leerlingen is dat ook nog eens in een vreemde taal. Je ziet dan hele mooie ontwikkelingen, je ziet de leerlingen groeien. Hun stemgebruik, durven over zichtzelf te praten en durven op een podium te staan. Echt prachtig om te zien.”
“Werken met jongeren, een groep spelers, die zelf inbreng hebben, daar ga ik met mijn vakmatige blik een verhaal van maken. Deze aanpak is zo gegroeid. Ik begin altijd met een thema, bijvoorbeeld een nieuwsbericht uit de krant. Dit jaar was het een artikel over een Noorse vader en zoon die zijn neergestort met een vliegtuigje in het Calandkanaal in Rotterdam. Ik raak daardoor gefascineerd en schrijf een tekst over wat er met de vader en zoon is gebeurd, zo ga ik scenes schrijven die de leerlingen gaan spelen. Ik breng ook wel zelf tekstmateriaal in.”
“Afgelopen jaar kon ISK-leerling Polina heel veel creativiteit kwijt in dit project, heel mooi om te zien hoe zij opbloeide. Na een repetitie vertelde ze dat ze ook tekende en toen ze bij een volgende repetitie tekeningen meenam, waren we overrompeld en onder de indruk van haar kunstwerken en die hebben we ook geëxposeerd. Polina heeft zelfs ook werken verkocht. Haar teksten waren recht uit haar hart geschreven en heeft ze ook in de voorstelling voorgedragen. Elk jaar komen er wel leerlingen naar voren die echt op hun plek komen en hun creativiteit komt tot wasdom. De groep voelt als een grote fanatische familie, ze steunen elkaar. We praten met elkaar over de gebeurtenissen en we zijn ook verdrietig als de voorstelling is afgelopen en afgerond. Sommige leerlingen van voorgaande jaren komen ook terug om naar de nieuwe voorstelling te kijken. Er is door dit project als het ware een community ontstaan” geeft Jasper trots aan.
De ISK-afdelingen van het Rotterdam Designcollege en Zuidrand School for Sport & Lifestyle zijn al enkele jaren bij dit project betrokken en ieder jaar opnieuw zijn de teams onder de indruk van wat Jasper met de leerlingen neerzet. Niet alleen voor de deelnemende leerlingen is het project een verrijkende ervaring, maar ook voor de klas- en schoolgenoten met wie zij de voorstellingen bezoeken. Enkele reacties van bezoekende leerlingen:
Polina tijdens de voorstelling (foto: Salih Kilic)
“De theatervoorstelling was grappig en een beetje verdrietig. Ik was erg blij om daar te zijn. Het is interessant omdat ik het verhaal heel goed begreep.”
“Als ik praat over het theater was het echt interessant en leuk en ze hebben van begin tot eind indrukwekkend werk gedaan. Van het geluid tot de verlichting. Het verhaal zelf was fantastisch.”
“Het was echt geweldig. Ik vind het echt interessant en leuk om naar te kijken omdat ik het met verschillende emoties heb bekeken. En ik was blij om een van mijn klasgenoten op het podium te zien.”
Theater Rotterdam (TR) werkt al een lange tijd samen met scholen uit onder andere het voortgezet onderwijs. Je hoeft niet alleen een voorstelling te bezoeken met je klas, maar je kunt ook een workshop doen. De activiteiten van TR zijn er voor iedereen met en zonder kijk- en speelervaring. Het ontdekken en delen van nieuwe verhalen en perspectieven staat centraal.